Enstantane nedir?Fotoğraf makinesinin, saniyelerle ve saniyenin kesirleriyle işaretlenmiş
bir kadranla kontrol edilen enstantane ayarı, diyafram açıklığı ile birlikte
film üzerine ne kadar ışık düşeceğini belirler. Ama, daha da önemlisi,
enstantane ayarı, hareketli ya da durağan konuların net ve keskin detaylı
olarak mı yokse belli bir izlenimi ifade edercesine bulanık olarak mı
kaydedileceğini belirler.
Obtüratör açıkken fotoğraf makinesinin hareket etmesiyle oluşabilecek
istenmeyen titremelerden kaçınmak için, yeterince yüksek bir enstantane
hızı kullanmalısınız. Eğer, makinenizi bir üç ayak üstüne oturtursanız,
makinenin titreme tehlikesi ortadan kalkacağından, saniyeler süren uzun
enstantaneler kullanabilirsiniz. Buna karşın makineyi elinizde tutuyorsanız
genel kural, hiç değilse objektifinizin odak uzaklığına denk bir enstantane
seçmektir.
Yani
Odak uzaklığı |
Enstantane hızı |
50mm'lik objektif için
90-135mm'de
250mm'de |
1/60 sn. ya da üstü
1/125 ya da üstü
1/250 ya da üstü |
enstantane kullanın. Bu kuralın nedenlerinden biri objektiflerin uzunlaştıkça
daha ağırlaşması, diğeri ise makinedeki en küçük harketin objektifin uç
noktası uzaklaştıkça daha fazla kaymaya sebep olmasıdır.
Yaratıcı kontrol
Fotğrafını çektiğiniz hareketli bir konuyu yorumlamak için, enstantaneyi
kullanabilirsiniz. Örneğin, koşan bir insanı çekerken, bütün ayrıntılarıyla
"dondurulmuş" bir görüntü için 1/250 hatta 1/500 sn lik bir
enstantane kullanılırsa çekim sırasında koşan insan figürü, objektifin
görüş alanının bir ucundan diğer ucuna doğru çok hafif olarak hareket
etmiş olacaktır. Sonuç: yine kesinlikle tanınabilir bir koşucudur; ama
bu kez görüntü biraz bulanıktır ki, bu da hareket ve canlılık hissi yaratır.
Her zaman, enstantane ile diyafram açıklığını birlikte dikkate almak
zorundasınız. Aynı örneği kullanarak 1/500 sn de doğru poz için pozometreniz
f4 verdiyse, 1/60 sn'de f11 kullanmanız gerekecektir. Bu durumda netlik
derinliği önemli ölçüde artacak belki de, dikkati dağıtan bir arka plan
da netleşecektir.
Pan yapma
Enstantaneyi yaratıcı bir şekilde kullanmanın başka bir yolu da "pan
yapma", yani obtüratör açıkken fotoğraf makinesini hareket ettirmektir.
Bunu yapmak için, 1/30 ya da 1/60 saniyelik bir enstantane seçin ve pozlandırma
yaparken konuyu makinenize göre aynı konumda tutmaya çalışarak konunun
hareketini makineyle izleyin. Hareket eden konu net görünecek; ama, bütün
hareketsiz nesneler (arka plan gibi) bulanık olacaktır.
Hareketin dondurulması
Fotoğraf makinesiyle hareketin dondurulması için başvurulan iki yöntem
vardır. Bunlardan biri, ani yoğun ışık veren flaş kullanımı; diğeri, hızlı
bir enstantane kullanımıdır.
Hareketi "donduracak" enstantaneler
(35mm'lik makinede 50mm objektifle)
Hareket yönü: Hareketi dondurmak için gerekli enstante,
konunuzun makinenize göre hareket yönüne de bağlıdıdr. Örneğin, makinenin
tam üstüne doğru gelen ya da makineden uzaklaşan süratli bir otomobilin
hareketi, objektifin görüş alanına paralel olarak yapılan bir hareket
için gerekenden çok daha yavaş bir enstantaneyle dondurulabilir. Ayrıca,
bir nesnenin hareketini yakalamak için, nesne fotoğraf makinesine ne kadar
yakınsa, o kadar yüksek bir enstantaneye gerek vardır.
Manuel pozlandırmalar
Havai fişekler gibi konularda, enstantaneyi B'ye ayarlayarak makineyi
bir üç ayak üstüne yerleştirin. Parmağınızı deklanşörden çekene kadar
uzun bir poz süresince enstantane perdesi açık kalacaktır.
Makine titremesinin yaratıcılığı
Makine titremesi ilginç dokusal ve ışıksal etkiler yaparak fotoğrafınızı
çekici kılar.
|
|